Thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, là gường cột của nước nhà, quyết định vận mệnh tương lai của dân tộc. Sinh viên là lực lượng ưu tú trong thanh niên, là tri thức tương lai của nhà nước, có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đẩy mạnh CNH, HĐH, đổi mới đất nước trong bối cảnh toàn cầu hơn về hội nhập quốc tế. Bác Hồ, Đảng, Nhà nước trong quá trình cách mạng luôn luôn đặt lên hàng đầu sự quan tâm, chăm lo và giáo dục thanh niên, trong đó có sinh viên.

Trong di chúc, Bác Hồ đã căn dặn " Đảng phải chăm lo bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và cần thiết". Nghị quyết số 25 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã xác định mục tiêu "Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân tộc, kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa, vì cộng đồng, có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri thức kỹ năng về tác phong công nghiệp trong lao động tập thể, trở thành những công dân tốt cho đất nước”.

Mới đây, ngày 24/3/2015, Ban bí thư đã ban hành chỉ thị số 42-CT/TW về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng,  đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015 - 2030". Trong chỉ thị  đã nhấn mạnh vai trò vô cùng quan trọng của giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ, đồng thời cũng đã chỉ rõ trong giáo dục các khâu hạn chế, yếu kém.

Nghị quyết TW4 khóa XII (năm 2016) về "Tăng cường xây dựng chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn , đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển biến" "trong nội bộ" đã chỉ ra 27 biểu hiện về suy thoái về "tự diễn biến, tự chuyển hóa". Trong 9 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, nghị quyết đã chỉ ra suy thoái đầu tiên, hàng đầu đã suy thoái, phai nhạt về lý tưởng cách mạng. Nêu lên điều này, đủ biết tầm quan trọng của lý tưởng cách mạng đến nhường nào.

Lý tưởng cách mạng của sinh viên là lý tưởng của Đảng, của dân tộc. Lý tưởng cách mạng của sinh viên chính là sự khát khao và chiến đấu cho độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Trong thời kỳ đổi mới đất nước, trong điều kiện thực hiện cơ chế thị trường định hướng XHCH và hội nhập quốc tế, lý tưởng cách mạng của sinh viên là học tập, rèn luyện, phấn đấu tốt để trở thành một tri thức "vừa hồng - vừa chuyên" phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Sinh viên hiện nay trong đó có sinh viên khối các trường Đại học, Cao đẳng thành phố Hà Nội, nhìn chung có lòng yêu nước nồng nàn, luôn phát huy các truyền thống tốt đẹp của các thế hệ cha, anh, khẳng định niềm tin mục tiêu vào lý tưởng cách mạng và sự lãnh đạo của Đảng, có nhận thức và thái độ chính trị đúng đắn, kiên quyết chống lại những biểu hiện sai trái, bất công, âm mưu "Diễn biến hòa bình", các hành vi gây tổn hại đến danh dự và sự phát triển của đất nước của các thế lực phản động, thù địch. Sinh viên cũng rất quan tâm đến các vấn đề chính trị, xã hội, kinh tế, văn hóa của đất nước, có ý chí vươn lên trong học tập, rèn luyện, momg muốn chấn hưng đất nước, sẵn sàng vì lợi ích dân tộc, bảo vệ toàn vẹn chủ quyền quốc gia, tình nguyện vì cộng đồng. - Trước những thay đổi và tác động của cuộc Cách mạng khoa học công nghệ thế giới; trước sự bùng nổ thông tin; trước sự mở của, hội nhập và toàn cầu hóa, sinh viên đã có những đổi mới, cập nhật nhanh chóng với các trào lưu và xu thế phát triển của thế giới. Nhận thức về xã hội, chính trị của sinh viên, nói chung, đã tăng lên, cởi mở, mạnh dạn và rõ ràng hơn.  

- Nhìn chung, học sinh, sinh viên đang, cơ bản, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vào con đường phát triển của đất nước. Xác định được trách nhiệm, nghĩa vụ của mình trong giai đoạn cách mạng mới. Sống có trách nhiệm với tổ quốc, với gia đình và bản thân. Nhiều thanh niên có hoài bão ước mơ. Tham gia tích cực và vận động những người khác cùng tham gia các phong trào xung kích, tình nguyện.

Khái quát lại, sinh viên Hà Nội có tinh thần yêu nước, tin tưởng và chấp hành đường lối, chủ trương, sự lãnh đạo của Đảng, pháp luật của Nhà nước, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong xu thế hội nhập với thế giới hiện nay, có phẩm chất đạo đức, tương thân tương ái giúp đỡ nhau, có tình nghĩa, cần cù, hiếu học, trung thực đoàn kết, lối sống lành mạnh, tích cực tham gia các hoạt động sáng tạo, tình nguyện vì cộng đồng. Nhiều sinh viên có lý tưởng cách mạng và ý chí phấn đấu cao, trở thành đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam.

Tuy nhiên, tình hình hiện nay vẫn còn không ít sinh viên không có chí hướng rõ ràng, chưa hiểu biết đầy đủ truyền thống cách mạng của Đảng, của dân tộc, ít quan tâm đến tình hình của đất nước. Một bộ phận thanh niên ‘nhạt Đảng, phai Đoàn, chán chính trị”, không có ý thức vươn lên trong học tập và rèn luyện, có những sinh viên giảm sút niềm tin, thiếu niềm tin, bản lĩnh non kém, thậm chí bị các thế lực thù địch lôi kéo, kích động tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật.

- Một bộ phận sinh viên hiện đang chỉ quan tâm đến lợi ích trước mắt, lợi ích cá nhân của mình. Số này chỉ quan tâm đến việc học tập chuyên môn; tập trung vào việc đi học, sau đó, đi làm thêm, ít quan tâm tới các vấn đề xã hội, chính trị; ít tham gia các phong trào, các hoạt động xã hội.  

- Một bộ phận sinh viên, học sinh còn chịu tác động của các hoạt động tuyên truyền xuyên tạc của các thế lực thù địch; tư tưởng còn bị dao động; nhiều lúc còn mơ hồ, thiếu kiên định, thiếu hoài bão, không tích cưc tham gia các phong trào và hoạt động xã hội.  

- Trong điều kiện của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, mở cửa, hội nhập sâu rộng và toàn cầu hóa; sự bùng nổ thông tin, mạng xã hội phát triển với nhiều chiều thuận, nghịch khác nhau, một bộ phận sinh viên, chưa đủ tri thức và quan điểm tư tưởng chinh trị vững vàng; thiếu khả năng phân tích và luận giải những sự việc xã hội, chính trị phức tạp nên còn dao động, thiếu kiên định. Hơn nưa, xã hội lại đang có nhiều sự việc gây tác động xấu như: Tham nhũng, trọng án, tệ nạn xã hội, xuống cấp về đạo đức, lối sống khiến nhiều sinh viên dao động, hoang mang, khó định hướng. Điều này đã tạo cho các thế lực thù địch lợi dụng, kich  động. Tác động của những yếu tố này là không nhỏ đến sinh viên.

 Mặt khác, bản thân công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên, bên cạnh những thành tựu đạt được vẫn còn không ít những hạn chế, yếu kém.

Trước hết chưa cụ thể hoa giáo dục lý tưởng cách mạng vào sinh viên một cách sát thực cần thiết; công tác nắm bắt tình hình tư tưởng và dư luận trong sinh viên chưa kịp thời; nắm bắt các xu hướng của sinh viên trên mạng Internet còn yếu; công tác đấu tranh chấp các luận điệu sai trí, xấu độc, phản động nhất là trên mạng và Internet chưa hiệu quả.

Việc tổ chức các phong trào học tập, rèn luyện phấn đấu cho lý tưởng cách mạng chưa được quan tâm thường xuyên, không ít nơi thiếu thiết thực, còn hình thức, hiệu quả không cao. Chưa phát hiện và nhân các điển hình tiên tiến kịp thời vô cùng còn lúng túng trong tổng kết và nhân rộng các mô hình, các điển hình tiên tiến. Phương hướng giáo dục còn áp đặt, một chiều cứng nhắc theo khuôn mẫu có sẵn, chưa có sự thuyết phục hấp dẫn, hiệu quả chưa cao. Chính vì vậy cần phải có những giải pháp thiết thực, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục lý tưởng cách mạng cho sinh viên.

1. TS. Vũ Tuấn Dũng 
2. TUV, Bí Thư  Đảng Ủy Khối các trường ĐH, CĐ Hà Nội

Admin Dukdh